Οι Σαρακατσάνοι – Ένας άγνωστος λαός


Πριν από δύο χρόνια, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μου στην Μακεδονία ανακάλυψα ένα εξαιρετικό μουσείο σε μια πόλη που ονομάζεται Σέρρες, στην βόρεια Ελλάδα.

Πρόκειται για το Λαογραφικό Μουσείο των Σαρακατσάνων.

Εκεί ανακάλυψα μία ελληνική νομαδική φυλή, για την οποία δεν είχα ακούσει ποτέ. Αυτή η φυλή λέγεται «Σαρακατσάνοι» και σήμερα θέλω να σας συστήσω σε αυτούς τους πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους.

Το μουσείο είναι γενικά ανοιχτό σε σχολεία, ομάδες κ.λπ, αλλά ήμουν τυχερή, καθώς το επισκέφθηκα με ραντεβού κι έτσι ήμουν μόνη μου και είχα μια ιδιωτική ξενάγηση για μιάμιση ώρα.

Έμαθα τα πάντα για αυτούς τους ανθρώπους:  Ήταν μια αξέχαστη εμπειρία!

Οι Σαρακατσάνοι είναι ένα ελληνικό φύλο με ιδιαίτερο πολιτισμό και τρόπο ζωής.

Δεν το γνωρίζουν, ίσως, πολλοί, αλλά υπάρχουν Σαρακατσάνοι σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα, εκτός από τα νησιά.

Αυτοί οι νομάδες ήταν βοσκοί και ζούσαν σε μία κλειστή πατριαρχική κοινωνία από τις αρχές του δέκατoυ ένατου έως τα μέσα του εικοστού αιώνα.

Σήμερα οι Σαρακατσάνοι ζουν στις πόλεις και γενικά έχουν αφήσει πια τον νομαδισμό.

Οι Σαρακατσάνοι οργανώθηκαν σε τσελιγκάτα γύρω από μερικές οικογένειες. Στην κορυφή του τσελιγκάτου ήταν ο τσέλιγκας που στο τέλος κάθε εποχής αποφάσιζε πόσα χρήματα θα πήγαιναν σε κάθε οικογένεια.

Ζούσαν σε στρογγυλές καλύβες και οι μεγαλύτεροι δίδασκαν τους μικρότερους τις γνώσεις και τις παραδόσεις τους. Μόνο τα αγόρια μαθαίνανε ανάγνωση, γραφή και αριθμητική: υπήρχε μια καλύβα και για το σχολείο.

Το τυρί ήταν εξαιρετικά σημαντικό για την οικονομία των Σαρακατσάνων: υπήρχε μια καλύβα και για να φτιάχνουν το τυρί.

Οι γυναίκες έφτιαχναν όλα τα ρούχα, τις τσάντες και ό,τι χρειαζόταν το νοικοκυριό τους.

Το μουσείο εκθέτει πολύ όμορφες παραδοσιακές ενδυμασίες, τσάντες, εργόχειρα και άλλα είδη λαϊκής τέχνης των Σαρακατσάνων.

Ο γάμος ήταν το πιο σημαντικό γεγονός στην κουλτούρα τους. Έκαναν ενδογαμικούς γάμους (παντρεύονταν, δηλαδή, μόνο με άτομα της φυλής τους). Όπως θα περίμενε κανείς, οι γυναίκες είχαν περιορισμένα δικαιώματα, μιας και μιλάμε για μια αυστηρά πατριαρχική κοινωνία.

Σώζονται πολλά ποιήματα και τραγούδια που περιγράφουν όλα τα σημαντικά γεγονότα της ζωής τους.

Οι Σαρακατσάνοι είναι χριστιανοί ορθόδοξοι αλλά η πίστη τους συνδυάζει επίσης μαγικές και αρχαίες ελληνικές πεποιθήσεις.

Τέλος, οι Σαρακατσάνοι ήταν σημαντικοί πολεμιστές που έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην Ελληνική  Επανάσταση του 1821.

Μέχρι τα μέσα του εικοστού αιώνα ζούσαν ως νομάδες σε ολόκληρη την Ελλάδα και επίσης στην Αλβανία, τη Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία. Μετά όμως τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο πολλές Σαρακατσάνικες οικογένειες έπρεπε να περάσουν σε μια πιο μόνιμη εγκατάσταση σε αυτές τις χώρες, γεγονός που έκανε τη ζωή τους δύσκολη, καθώς ήταν μια ξένη μειονότητα για αυτές τις χώρες.

Στην Ελλάδα ο στρατηγός Μεταξάς προσπάθησε να καταστρέψει τον πολιτισμό τους, όταν πήρε την εξουσία, αλλά στοιχεία του πολιτισμού τους κατάφεραν να επιβιώσουν.

Σήμερα γίνονται λαϊκά Σαρακατσάνικα φεστιβάλ παντού στην Ελλάδα: αναβιώνουν, διατηρούν και περνούν στις επόμενες γενιές αυτόν τον χαμένο πολιτισμό.                                         

Catherine Asquier

  

  

  

  

Accueil Blog eMail

  

  

Voir également

Submit a Comment

Votre adresse de messagerie ne sera pas publiée. Les champs obligatoires sont indiqués avec *

Lexi-Logos Facebook Page Lexi-Logos Facebook Page Lexi-Logos Youtube Chanel Lexi-Logos Youtube Chanel
Blog Accueil contact

T.+30 210 33.11.602 - M.+30 69 76 67 33 95
info@lexi-logos.gr
fr_FR